İstatistiksel analizlerde sıkça kullanılan testlerden biri olan ilişkili (bağımlı) örneklemler t-testi, aynı grubun iki farklı koşul altındaki performanslarını veya birbirleriyle ilişkili iki grup arasındaki farkları değerlendirmek için kullanılan bir yöntemdir. Bu test, genellikle tekrarlanan ölçümlerde ya da eşleştirilmiş gruplar üzerinde uygulanan deneylerde kullanılır.
İlişkili Örneklemler T Testi Nedir?
İlişkili örneklemler t-testi, iki bağımlı değişkenin ortalamalarını karşılaştırır. Buradaki “bağımlı” terimi, iki ölçümün birbirleriyle ilişkili olduğunu ifade eder. Örneğin, bir grup katılımcının bir eğitim öncesi ve sonrası performanslarını karşılaştırıyorsanız, bu ölçümler bağımlıdır. Aynı bireyler üzerinde yapılan iki ölçüm olduğu için bu test, ortalamalar arasındaki farkın anlamlı olup olmadığını değerlendirir.
İlişkili Örneklemler T Testinin Kullanım Alanları:
Tekrarlı Ölçümler: Bir grup üzerinde iki farklı zaman noktasında (örneğin, eğitim öncesi ve sonrası) alınan ölçümler.
Eşleştirilmiş Gruplar: İki grubun birbirleriyle eşleştirilmiş (örneğin, kardeşler veya aynı yaş grubundaki bireyler) ölçümleri.
Farklı Koşullarda Aynı Bireyler: Aynı bireylerin iki farklı koşul altındaki performanslarını karşılaştırmak.
İlişkili Örneklemler T Testinin Amacı
Testin amacı, iki ilişkili ölçüm veya grubun ortalamaları arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olup olmadığını belirlemektir. Örneğin, bir müdahalenin bir grup üzerindeki etkisini ölçmek veya aynı bireylerin farklı zamanlardaki performanslarını karşılaştırmak istendiğinde bu test kullanılır.
SPSS İle İlişkili Örneklemler T Testi Nasıl Yapılır?
İlişkili örneklemler t-testini SPSS ile gerçekleştirmek için şu adımları izleyebilirsiniz:
Verilerin Hazırlanması: Testi uygulamak istediğiniz iki ölçümü, aynı grup veya bireyler için iki sütun halinde girin. Örneğin, bir grup öğrencinin sınav öncesi ve sonrası puanları.
Analyze > Compare Means > Paired-Samples T Test: SPSS ana menüsünde Analyze sekmesine tıklayın, ardından Compare Means ve Paired-Samples T Test seçeneğini seçin.
Değişkenleri Seçin: İki ilişkili ölçümü seçin (örneğin, sınav öncesi ve sonrası puanlar).
Sonuçları Yorumlayın: Test sonucunda elde edilen p değeri, ölçümler arasındaki farkın anlamlı olup olmadığını gösterir. P değeri 0.05’ten küçükse, ortalamalar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark vardır.
İlişkili Örneklemler T Testi İçin Ön Şartlar
Bu testi uygularken bazı ön koşulların sağlanması gerekir:
Bağımsız Değişkenin İki Düzeyden Oluşması: İki farklı zaman noktası, koşul ya da grup olmalıdır.
Bağımlı Değişkenin Aralık veya Oran Ölçeğinde Olması: Ölçümler aralık ya da oran ölçeğinde olmalıdır. Yani, sayısal veriler üzerinde işlem yapılmalıdır.
Normal Dağılım Şartı: Bağımlı değişkene ait ölçümlerin, her iki grup veya zaman noktasında normal dağılım göstermesi gerekir.
Varyansların Homojenliği: Grupların varyansları homojen olmalıdır.
Eğer bu ön şartlar sağlanıyorsa, SPSS ile ilişkilendirilmiş örneklemler t-testini güvenle kullanabilirsiniz.
Sonuçların Yorumlanması
SPSS’te ilişkilendirilmiş örneklemler t-testi sonucunda elde edilen p değeri, testin en önemli çıktısıdır. P değeri 0.05’ten küçükse, iki ölçüm arasında anlamlı bir fark vardır. Eğer p değeri 0.05’ten büyükse, farkın tesadüfi olduğunu söyleyebiliriz.
Sonuç
İlişkili örneklemler t-testi, aynı bireyler ya da gruplar üzerinde yapılan iki ölçüm arasındaki farkı değerlendiren güçlü bir araçtır. SPSS kullanarak bu testi yapmak oldukça kolaydır ve elde edilen sonuçlar, uygulanan müdahalenin ya da değişikliğin etkisini anlamak için önemli bilgiler sunar. Ancak testin doğru uygulanabilmesi için yukarıdaki ön şartların sağlanması gerekir.
Testin parametrik olmayan karşılığı olan Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi'ni buradan izleyebilirsiniz: https://youtu.be/yyOQbpqh35o
Her türlü sorunuzu veya beğeninizi yorumlar kısmından bize iletebilirsiniz. Bundan özellikle mutlu olacağımızı belirtmek isteriz. Ayrıca, ücretsiz olarak sunduğumuz içeriklerimizi takip etmek için kanalımıza abone olursanız çok mutlu oluruz.