Güvenirlik bir ölçme aracının ölçmek istediği özelliği hatasız bir biçimde ölçebilme derecesidir. Yani, ölçmek istediği özelliği ne derece hatasız ölçtüğü veya hatalardan arınık olma derecesidir.
Ölçümler her defasında aynı sonucu verecek biçimde olmalıdır. Bu duruma kararlılık ve tutarlılık adı verilmektedir.
Ölçüm olabildiğince hassas yani küçük birimler halinde olmalıdır. Bu duruma duyarlılık adı verilmektedir ve birimler küçüldükçe duyarlılık artmaktadır. Ayrıca, ölçüm yansız yani tarafsız olmalıdır. Bu duruma ise objektiflik adı verilmektedir.
Dolayısıyla, güvenirliği bir ölçüm aracının veya ölçümün kararlı, tutarlı, duyarlı ve objektif olma derecesidir şeklinde tanımlamak mümkündür.
Araştırma yaparken kullandığınız ölçeklerin güvenilirliği de son derece önemlidir. İşte tam bu noktada Cronbach Alpha katsayısı devreye girer. SPSS’te yapılan bu analiz, özellikle anketler ve ölçekler için kullanılır. Peki, Cronbach Alpha'nın amacı ve süreci nedir? Gelin, detaylarıyla inceleyelim.
Cronbach Alpha’nın Amacı
Cronbach Alpha testi, bir ölçeğin veya testin iç tutarlılığını ölçmek için kullanılır. Yani, aynı konuyu ölçen soruların (madde) ne kadar tutarlı olduğunu gösterir. 0 ile 1 arasında bir değer alan bu katsayı, değeri arttıkça ölçeğin güvenirliğinin yüksek olduğunu belirtir. Örneğin, bir müşteri memnuniyeti anketinde 10 soru varsa, bu soruların birbirleriyle uyumlu olup olmadığını Cronbach Alpha testiyle anlayabilirsiniz.
Cronbach Alpha katsayısının yorumu şu şekildedir:
0.90 ve üzeri: Çok yüksek güvenilirlik
0.80 – 0.89: Yüksek güvenilirlik
0.70 – 0.79: Kabul edilebilir güvenilirlik
0.60 – 0.69: Düşük güvenilirlik
0.59 ve altı: Kabul edilemez güvenilirlik
Cronbach Alpha Analizinin Ön Şartları
Cronbach Alpha testi için şu koşulların sağlanması gerekir:
Sürekli veya ordinal veri: Cronbach Alpha genellikle Likert tipi ölçeklerle kullanılır. Veriler sürekli ya da en azından ordinal ölçek düzeyinde olmalıdır.
Aynı yapıyı ölçen sorular: Testte yer alan tüm maddelerin aynı konuyu ölçmesi gerekir. Farklı yapıların karıştırılması, güvenirlik katsayısını düşürebilir.
Yeterli madde sayısı: Güvenirlik katsayısı, ölçek maddelerinin sayısına bağlı olarak değişebilir. Genelde en az 3 madde bulunması beklenir, ancak daha fazla madde güvenirlik açısından daha iyi sonuç verebilir.
SPSS ile Cronbach Alpha Nasıl Yapılır?
SPSS’te Cronbach Alpha analizini yapmak oldukça kolaydır. İşte adım adım nasıl yapacağınız:
Verilerinizi SPSS’e girin: Ölçmek istediğiniz ölçek ya da anket sorularını SPSS veri setine ekleyin.
Analyze Sekmesine Tıklayın: Menüden "Analyze" seçeneğine tıklayın.
Scale > Reliability Analysis: Açılan menüde “Scale” altındaki "Reliability Analysis" seçeneğini seçin.
Test Edilecek Maddeleri Seçin: Cronbach Alpha hesaplanacak soruları “Items” kutusuna taşıyın.
Model Olarak Alpha’yı Seçin: “Model” kısmında Cronbach Alpha’nın seçili olduğundan emin olun.
Sonuçları Yorumlayın: Sonuçlar bölümünde "Cronbach's Alpha" başlığı altında yer alan değeri kontrol edin. Bu değerin 0.70'in üzerinde olması, ölçeğinizin güvenilir olduğunu gösterir.
Daha fazla bilgi için şu videoyu izleyebilirsiniz: SPSS İle Cronbach Alpha Güvenirlik Analizi
Cronbach Alpha Sonuçları Nasıl Yorumlanır?
SPSS analiz sonuçlarını incelediğinizde, Cronbach Alpha katsayısı ana sonuç olarak karşınıza çıkar. Eğer katsayı 0.70’in altındaysa, ölçeğinizin güvenilirliği sorgulanabilir. Ancak çok yüksek bir değer (örneğin, 0.95'in üstü), soruların birbirini tekrar ettiği anlamına da gelebilir. Bu durumda ölçeğin yeniden gözden geçirilmesi faydalı olabilir.
Cronbach Alpha ile Ölçek Geliştirme
Ölçek geliştirme sürecinde Cronbach Alpha, en önemli adımlardan biridir. Ölçeğin güvenilirliği düşük çıktığında, hangi maddelerin güvenilirliği olumsuz etkilediğini görmek için SPSS sonuçlarındaki “Item-Total Statistics” bölümüne bakabilirsiniz. Bu bölüm, her bir madde çıkarıldığında güvenilirlik katsayısının nasıl değişeceğini gösterir. Güvenilirliği düşüren maddeleri ölçekten çıkarmak ya da yeniden düzenlemek, ölçeğin genel performansını iyileştirebilir.
Sonuç
Cronbach Alpha, anketler ve testlerin iç tutarlılığını ölçen kritik bir testtir. SPSS kullanarak kolayca yapabileceğiniz bu analiz, güvenilir bir ölçek oluşturmanın en önemli adımlarından biridir. Yeterli sayıda ve uygun maddelerle oluşturulmuş bir ölçek, yüksek Cronbach Alpha katsayısına sahip olacak ve size daha tutarlı sonuçlar sağlayacaktır.
Bu testin nasıl yapıldığını öğrenmek için videomuzu mutlaka izleyin: SPSS İle Cronbach Alpha Güvenirlik Analizi
Ayrıca şunları da izleyebilirsiniz:
Güvenirlik ve Geçerlik Nedir?: https://youtu.be/bntsu7amcRk
Güvenirlik Belirleme Yöntemleri: https://youtu.be/MhPDOBnwfN4
SPSS İle Geçerlik Analizi | Anlam Çıkarıcı Faktör Analizi | Ön Şartlardan Raporun Yazımına: https://youtu.be/eNl9jrsnA6A
Her türlü sorunuzu veya beğeninizi yorumlar kısmından bize iletebilirsiniz. Bundan özellikle mutlu olacağımızı belirtmek isteriz.
Ayrıca, ücretsiz olarak sunduğumuz içeriklerimizi takip etmek için kanalımıza abone olursanız çok mutlu oluruz. https://www.youtube.com/tezyardimplatformu