İstatistik Dersleri: Ders 11
Sistematik örnekleme, araştırmalarda hem düzenli hem de rastgele bir seçim yapmanın harika bir yoludur. Basitçe söylemek gerekirse, evrendeki her k'inci kişiyi seçtiğimiz bir yöntemdir. Yani bir liste ya da sıra var ve siz baştan başlayarak her 3., 5., 10. kişiyi örneklemeye dahil ediyorsunuz.
Örneğin, sınıfınızdaki öğrencilerin kütüphane hakkındaki görüşlerini almak istiyorsunuz. Bunun için listenin 1. kişisinden başlayarak her 5. öğrenciyi seçiyorsunuz. Bu şekilde, seçiminiz sistematik olur, ama yine de başlangıç rastgele olduğu için bu yöntem hala rastgele örneklemenin bir parçası sayılır.
Neden Sistematik Örnekleme Kullanmalısınız?
Sistematik örnekleme, özellikle büyük gruplarla çalışıyorsanız oldukça pratik bir yöntemdir. Listeyi ya da sıralamayı aldıktan sonra, sadece her belirli sıradaki kişiyi seçmek yeterlidir. Ayrıca, bu yöntem birimlerin kümelenmesini engeller. Yani, evrenin belirli bir bölgesine yığılmadan daha geniş bir temsil elde edersiniz. Bir başka artısı da her bir bireyin seçilme şansının baştan eşit olmasıdır. Böylece örnekleminizde kimsenin diğerinden fazla ya da az seçilme olasılığı olmaz.
Nasıl Yapılır?
Sistematik örnekleme yapmak aslında oldukça basit! Öncelikle, örnekleme yapmak istediğiniz evrendeki bireyleri bir sıraya koyuyorsunuz. Ardından bir başlangıç noktası belirliyorsunuz (bu genellikle rastgele yapılır).
Sonra, seçtiğiniz bir k değerine göre (örneğin her 5. kişi) belirli aralıklarla seçim yapıyorsunuz.
Örneğin, 1’den 100’e kadar numaralanmış bir listeye sahipsiniz ve her 5. kişiyi seçmek istiyorsunuz. İlk kişiyi rastgele seçip, ardından sıradaki her 5. kişiyi örneklemeye dahil edersiniz. Bu kadar basit!
Sonuç
Sistematik örnekleme, hem kolay hem de güvenilir bir yöntemdir. Özellikle geniş gruplar içinde çalışıyorsanız, hızlıca uygulayabilirsiniz. Bir yandan rastgeleliği korurken, diğer yandan düzenli bir seçimin rahatlığını yaşarsınız. Özellikle işlerinizi kolaylaştırmak ve dengeli sonuçlar almak için bu yöntem gayet kullanışlıdır!
Son not: Son 3 derste anlattığımız rastgele örnekleme yöntemlerini daha iyi anlamak için bu sayfadaki videoyu izleyebilirsiniz.
Bir sonraki dersimizde, rastgele olmayan yöntemlerinde buluşmak üzere...
Not: Bu yazı, doçent bir hocamız tarafından kaleme alınmıştır. Ticari olarak yayınlanamaz. (c) Her hakkı saklıdır.