Merhaba değerli araştırmacılar!
Bugün birlikte, araştırmalarda kullanılan önemli etki büyüklüğü ölçütlerinden biri olan Eta Kare (η²) kavramını ele alacağız. Eta Kare, Cohen’s d gibi, bir farkın ya da ilişkinin büyüklüğünü anlamak için kullanılan istatistiksel bir yöntemdir. Eğer çalışmanızda varyans analizleri yapıyorsanız, Eta Kare’yi anlamak ve kullanmak, bulgularınızı daha iyi yorumlamanızı sağlayacaktır. Bu yazıda, Eta Kare’nin ne olduğunu, hangi durumlarda kullanıldığını ve araştırma sonuçlarını nasıl değerlendirebileceğinizi kısaca açıklayacağız. Daha fazla bilgi için şu yazımıza göz atmanızı öneririz: Etki Büyüklüğü Nedir, Nasıl Hesaplanır?
Eta Kare (η²) Nedir?
Eta Kare (η²), ANOVA (Varyans Analizi) sonuçlarında kullanılan ve toplam varyansın ne kadarının bağımsız değişken tarafından açıklandığını gösteren bir etki büyüklüğü ölçütüdür. Araştırmanızda farklı gruplar arasında bir karşılaştırma yaptığınızda, bu karşılaştırmanın ne kadar güçlü olduğunu anlamak için Eta Kare’yi kullanabilirsiniz.
Basitçe ifade etmek gerekirse, η², bağımsız değişkeninizin sonuçlar üzerinde ne kadar etkili olduğunu gösterir. Eğer bir etki varsa, bu etkinin büyüklüğü de en az farkın varlığı kadar önemlidir. İşte Eta Kare, bağımsız değişkenin toplam varyansı ne kadar açıkladığını sayısal olarak ortaya koyar.
Neden Önemlidir?
Araştırmalarda sadece anlamlılık testi (p-değeri) yapmak yeterli değildir. P-değeri size iki grup arasında bir fark olduğunu söylese bile, bu farkın ne kadar büyük olduğunu ve pratik anlamda ne kadar önemli olduğunu göstermez. Eta Kare, bu boşluğu doldurarak, bağımsız değişkenin, bağımlı değişken üzerindeki etkisini anlamanızı sağlar.
Eta Kare değeri şu şekilde yorumlanabilir:
0.01: Küçük etki
0.06: Orta büyüklükte etki
0.14 ve üzeri: Büyük etki
Bu sayede, araştırmanızın bulgularını sadece anlamlılık düzeyine göre değil, aynı zamanda etki büyüklüğüne göre de değerlendirebilirsiniz. Böylece, çalışmanızın pratik değerini daha iyi anlarsınız.
Nasıl Hesaplanır?
Eta Kare’nin hesaplanması için ANOVA sonuçlarına ihtiyaç vardır, ancak bu yazıda hesaplama formüllerine girmeyeceğiz. Bunun yerine, etki büyüklüğünü anlamanızı kolaylaştıracak bir video öneriyoruz: Eta Kare Hesaplama Videosu. Videoda, hesaplama süreçleri adım adım ve sade bir dille anlatılıyor.
Sonuç
Eta Kare (η²), varyans analizlerinde bağımsız değişkenin bağımlı değişken üzerindeki etkisini ölçmek ve bu etkinin büyüklüğünü anlamak için kritik bir araçtır. Araştırmanızda bulduğunuz farkların ne kadar önemli olduğunu ve pratikte ne kadar etkili olduklarını anlamak için Eta Kare’yi mutlaka değerlendirin.
Daha fazla bilgi almak ve etki büyüklüğü hakkında detaylı bir rehber okumak için, "Etki Büyüklüğü Nedir, Nasıl Hesaplanır?" başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz: Etki Büyüklüğü Nedir, Nasıl Hesaplanır?
Çalışmalarınızda başarılar diliyoruz ve bilimsel yolculuğunuzda başarılar diliyoruz!