İstatistik Dersleri: Ders 28
Bir anket hazırlamak, sadece soruları yazmak değil, aslında baştan sona bir planlama sürecidir. Araştırmanızın başarılı sonuçlar vermesi için her şeyden önce anketin temelinin sağlam atılması gerekir. Peki, sorulara geçmeden önce nelere dikkat etmelisiniz? Bir önceki yazımızda Anket Yöntemi Nedir? sorusuna cevap vermiş ve anketin ne olduğunu detaylıca anlatmıştık. Şimdi ise, anket hazırlık sürecine göz atalım. "Anket nasıl hazırlanır?" sorusuna cevap verelim.
Anket Nasıl Hazırlanır? (Sorulara Geçmeden Önce)
1. Araştırmanın Konusu ve Amacını Netleştirin
İlk ve en önemli adım, araştırmanızın neyi konu aldığı ve bu araştırma ile hangi sonuca ulaşmayı hedeflediğinizi netleştirmek. Bu, anketin odak noktasından sapmaması ve gerçekten ihtiyacınız olan sonuçları alabilmeniz için kritik bir adımdır.
Örnek: Eğer üniversite kütüphanesi hakkında bir araştırma yapıyorsanız, amacınız öğrencilerin kütüphane hizmetleriyle ilgili görüşlerini öğrenmek olabilir. Bu durumda, sorularınızın bu amaca uygun olmasını sağlarsınız.
2. Hangi Bilgilere İhtiyacınız Var?
Anketin amacına hizmet etmesi için hangi bilgileri toplamanız gerektiğini net bir şekilde belirleyin. Fazla veya eksik bilgi toplamak, sonuçların doğruluğunu ve geçerliliğini tehlikeye atar. Bu yüzden, hangi soruların ankette yer alacağını iyi düşünün.
Örnek: Kütüphane araştırmanızda, öğrencilerin kütüphane hizmetleri hakkındaki memnuniyetini öğrenmek istiyorsanız, bu konu dışındaki sorulardan kaçının.
3. Sonuçları Kim Kullanacak ve Nasıl Değerlendirilecek?
Anket sonuçlarını kimlerin kullanacağını ve bu sonuçların nasıl değerlendirileceğini bilmek, anketin yapısını şekillendirir. Çoğu zaman sonuçlar SPSS gibi programlarla analiz edilir. Bu yüzden, anket sorularının bu tür analizlere uygun olması önemlidir.
Örnek: Eğer üniversite yönetimi sonuçları SPSS ile analiz edecekse, soruların bu analize uygun şekilde hazırlanması gerekir.
4. Hedef Kitlenizi Tanıyın
Anketi kimlere yönelttiğiniz, soruların dili ve zorluk seviyesini belirler. Katılımcıların yaşı, eğitim seviyesi, mesleği gibi faktörler, soruların anlaşılabilir ve cevaplanabilir olmasını etkiler. Farklı kitlelere yönelik soruların yapısı da birbirinden farklı olmalıdır.
Örnek: Ortaokul öğrencilerine soracağınız sorular ile üniversite öğrencilerine soracağınız sorular arasında dil ve ifade farkları olmalıdır. Kütüphane araştırmasında katılımcıların üniversite öğrencisi olduğunu düşünerek, daha akademik bir dil kullanılabilir.
5. Anketin Nasıl Uygulanacağını Belirleyin
Anketin uygulanma yöntemi de büyük önem taşır. Anketi yüz yüze mi, telefonla mı, posta veya internet üzerinden mi yapacağınıza karar vermelisiniz. Seçtiğiniz yöntem, soruların formatını ve açıklık seviyesini etkileyebilir.
Örnek: Eğer anketi telefonla yapacaksanız, görsellerle destekleyemeyeceğiniz için tüm soruların çok net ve açıklayıcı olması gerekir. Yüz yüze yapılan bir ankette ise anketör, soruların nasıl cevaplanacağı konusunda yönlendirme yapabilir.
Sonuç
Sorulara geçmeden önce anket hazırlığında bu adımlara dikkat etmek, araştırmanızın güvenilir ve anlamlı sonuçlar vermesini sağlayacaktır. Anket hazırlamak zaman alan bir süreç olabilir, ancak bu temel adımları uygulayarak araştırmanızın başarısını garanti altına alabilirsiniz. Bir sonraki yazımızda, anket sorularını nasıl hazırlayacağınızı adım adım ele alacağız.
Not: Bu yazı, doçent bir hocamız tarafından kaleme alınmıştır. Ticari olarak yayınlanamaz. (c) Her hakkı saklıdır.
Comments